Veelgestelde vragen
Huurrecht
Ja, uw verhuurder mag de huur onder bepaalde voorwaarden verhogen. Of en hoe vaak de huur mag worden verhoogd, hangt af van het soort huurcontract en het type woning dat u huurt. Bij sociale huurwoningen geldt dat de overheid regels stelt voor huurverhoging. Meestal mag dit één keer per jaar, per 1 juli, en is er een wettelijk maximum percentage afhankelijk van uw inkomen en de hoogte van de huur. Bij vrije sector woningen (met een aanvangshuur boven de liberalisatiegrens) heeft de verhuurder meer vrijheid. Toch moet ook hier de huurverhoging meestal vooraf schriftelijk worden aangekondigd, met inachtneming van de opzegtermijn in het huurcontract (meestal minimaal één of twee maanden).
Nee, dat is in principe niet toegestaan. Zodra u een woning huurt heeft u het exclusieve gebruiksrecht van die woning. Dat betekent dat u recht heeft op privacy en rustig woongenot. Uw verhuurder mag niet zonder uw toestemming of zonder geldige reden uw woning binnengaan. Ook als de verhuurder eigenaar is van de woning, mag hij of zij niet zomaar binnenkomen. Alleen in uitzonderlijke situaties, zoals een noodgeval (bijvoorbeeld brand of een gesprongen waterleiding), mag een verhuurder zonder toestemming naar binnen.
De huurovereenkomst kan alleen worden beëindigd met wederzijds goedvinden of onder strikte wettelijke voorwaarden. Als de huurder akkoord gaat, kunnen huurder en verhuurder samen besluiten om het huurcontract te beëindigen. Gaat de huurder niet akkoord, dan kan de verhuurder de huurovereenkomst alleen opzeggen als hij zich houdt aan de volgende regels: (i) De opzegging moet schriftelijk gebeuren, per aangetekende brief of via een deurwaardersexploot; (ii) De reden(en) voor de opzegging moeten duidelijk in de brief staan; (iii) De verhuurder moet zich beroepen op één of meer wettelijke opzeggingsgronden (zoals slecht huurderschap of dringend eigen gebruik); (iv) De opzegging moet gebeuren tegen een huurtermijn-datum, meestal de eerste van de maand; (v) Er geldt een opzegtermijn, afhankelijk van de duur van de huurovereenkomst (minimaal 3 tot maximaal 6 maanden). Belangrijk: de huurovereenkomst eindigt niet automatisch als de verhuurder opzegt. Reageert de huurder binnen 6 weken schriftelijk met een afwijzing of reageert hij helemaal niet, dan moet de verhuurder naar de kantonrechter om de beëindiging via de rechter af te dwingen.
Een verhuurder mag een huurovereenkomst voor onbepaalde tijd niet zomaar beëindigen. Volgens de wet zijn er slechts een beperkt aantal gronden waarop de verhuurder mag opzeggen. . Dit kan bijvoorbeeld als de huurder zich niet als goed huurder gedraagt (zoals bij overlast of het niet betalen van huur), als de verhuurder de woning dringend nodig heeft voor eigen gebruik (niet voor verkoop), als de huurder een redelijk voorstel voor een nieuw huurcontract weigert, als de woning een andere bestemming krijgt volgens het bestemmingsplan, of als de woning een kamer is in het huis van de verhuurder en diens belang zwaarder weegt. Gaat de huurder niet akkoord, dan moet de rechter oordelen over de beëindiging.
Arbeidsrecht
Als uw werkgever uw loon niet op tijd of helemaal niet betaalt, is het belangrijk om eerst contact op te nemen met uw werkgever om te vragen waarom het loon ontbreekt en om betaling te verzoeken. Blijft betaling uit, stuur dan een schriftelijke betalingsherinnering of aanmaning waarin u een duidelijke betalingstermijn stelt. Houd alle communicatie en bewijs van niet-betaling goed bij. Lukt het na deze stappen nog steeds niet, dan kunt u juridische hulp inschakelen zoals bijvoorbeeld bij de Rechtswinkel Schiedam.
Of u recht heeft op overwerkvergoeding hangt af van uw arbeidsovereenkomst, cao of bedrijfsregelingen. In sommige sectoren is het recht op overwerkvergoeding vastgelegd in de cao, bijvoorbeeld in de vorm van extra loon of tijd-voor-tijd (vrije uren in plaats van uitbetaling). Staat er niets over overwerk in uw contract of cao, dan geldt in principe dat overwerk niet automatisch extra wordt beloond. Wel moet de werkgever minstens het minimumloon blijven betalen voor alle gewerkte uren, inclusief overwerk.
Een vaststellingsovereenkomst (VSO), ook wel beëindigingsovereenkomst of ontslag met wederzijds goedvinden genoemd, is een schriftelijke afspraak tussen werknemer en werkgever over het beëindigen van het dienstverband. Hierin worden voorwaarden vastgelegd, zoals de beëindigingsdatum, eventuele ontslagvergoeding (in plaats van transitievergoeding), en afspraken over vakantiedagen, vrijstelling van werk of een getuigschrift. Om recht te houden op WW is belangrijk dat het initiatief bij de werkgever ligt, de opzegtermijn wordt gerespecteerd en u niet ernstig verwijtbaar heeft gehandeld. Onderteken een VSO nooit direct, zeker niet bij ziekte, en controleer altijd de inhoud goed. Na ondertekening heeft u 2 weken bedenktijd (3 weken als uw werkgever dit niet schriftelijk heeft gemeld).
Ja, als u ziek bent en daardoor (tijdelijk) arbeidsongeschikt bent om uw werk te doen, heeft u in principe recht op loondoorbetaling door uw werkgever. Dit geldt zolang uw arbeidsovereenkomst loopt, met een maximum van twee jaar. U ontvangt minimaal 70% van uw laatstverdiende loon. In uw cao of arbeidsovereenkomst kunnen gunstigere afspraken staan. In het eerste jaar van ziekte mag het loon niet lager zijn dan het wettelijke minimumloon. Als u een tijdelijk contract heeft dat afloopt tijdens uw ziekte, hoeft de werkgever uw contract niet te verlengen en kunt u via het UWV een ziektewetuitkering aanvragen. Uw werkgever hoeft uw loon niet door te betalen als u opzettelijk ziek bent geworden, onvoldoende meewerkt aan re-integratie of passend werk weigert, of als de bedrijfsarts u arbeidsgeschikt acht en u desondanks weigert te werken.
Sociaal en zekerheidsrecht
Als u samenwoont met een partner en u staat samen op hetzelfde adres ingeschreven, beschouwt de gemeente dit als een gezamenlijke huishouding. In dat geval krijgt u geen individuele bijstandsuitkering, maar samen één uitkering volgens de bijstandsnorm voor gehuwden of samenwonenden. Bij het bepalen van de hoogte van de uitkering kijkt de gemeente naar het gezamenlijke inkomen en vermogen van u en uw partner. Heeft uw partner een inkomen of veel vermogen? Dan kan dit ertoe leiden dat u minder of helemaal geen recht heeft op bijstand. Daarnaast geldt dat u bij een gezamenlijke huishouding verplicht bent om wijzigingen – zoals het samenwonen – direct te melden bij de gemeente. Doet u dit niet, dan kan dit leiden tot terugvordering van de uitkering en een boete. Als u ook met andere volwassenen samenwoont (zoals huisgenoten of familie), dan kan de kostendelersnorm van toepassing zijn. Dit betekent dat uw bijstandsuitkering lager wordt, omdat u volgens de gemeente de woonkosten kunt delen met anderen in huis. Het is dus belangrijk om uw woonsituatie en eventuele inkomsten van u en uw partner volledig en op tijd door te geven.
Als uw uitkering (bijvoorbeeld van de gemeente, UWV of SVB) wordt stopgezet, is het belangrijk om snel te handelen. Controleer eerst zorgvuldig de beslissing die u per brief ontvangt: waarom wordt uw uitkering beëindigd? Neem vervolgens contact op met de uitkeringsinstantie voor opheldering. Bent u het niet eens met de beslissing? Dan kunt u binnen zes weken bezwaar maken. De Rechtswinkel Schiedam kan u helpen bij het opstellen van een bezwaarschrift. Komt u door de stopzetting direct in financiële problemen, dan kunt u daarnaast bij de rechter een voorlopige voorziening aanvragen.
Als u bent ontslagen, heeft u meestal recht op een WW-uitkering van het UWV. U moet dan wel voldoen aan de voorwaarden: u bent niet door uw eigen schuld werkloos geworden, u heeft voldoende gewerkt vóór het ontslag en u bent direct beschikbaar voor nieuw werk. Bij ontslag met wederzijds goedvinden moet in de overeenkomst staan dat het initiatief van de werkgever komt en dat u geen verwijt treft. Wordt u ontslagen tijdens ziekte, dan is het verstandig eerst juridisch advies in te winnen, want dan heeft u meestal geen recht op WW. Bij ontslag op staande voet of om persoonlijke redenen beoordeelt het UWV of u verwijtbaar werkloos bent. In dat geval kan uw recht op WW vervallen.
U kunt een bijstandsuitkering (algemene bijstand) aanvragen bij uw gemeente of via de website van UWV: www.werk.nl. De uitkering gaat in vanaf de datum waarop u de aanvraag doet, dus vraag deze op tijd aan om geen geld mis te lopen. De gemeente moet binnen 8 weken een beslissing nemen over uw aanvraag. Duurt dit langer en heeft u na 4 weken nog geen duidelijkheid? Dan kunt u mogelijk een voorschot krijgen van ten minste 90% van de voor u geldende bijstandsnorm.
Consumentenrecht
U dient een gebrek aan uw product binnen 2 maanden na ontdekking te melden bij de verkoper. Dit wordt gezien als een redelijke termijn. Vraag de verkoper daarbij om het product kosteloos te herstellen of te vervangen. Geef de verkoper hiervoor ook een redelijke termijn om te reageren en het probleem op te lossen – doorgaans is 14 dagen redelijk, maar dit kan langer zijn afhankelijk van het soort product en de omstandigheden.
Als u een gebrek constateert aan een product dat u heeft gekocht, is het belangrijk dat u eerst de verkoper hierover schriftelijk informeert. Omschrijf duidelijk wat het probleem is en wat u van de verkoper verwacht (bijvoorbeeld herstel, vervanging of terugbetaling). Reageert de verkoper niet of biedt hij geen passende oplossing, dan kunt u een klacht indienen bij de geschillencommissie of – als dat niet mogelijk is – een juridische procedure starten. Bewaar altijd uw aankoopbewijs en de communicatie met de verkoper.
Algemene voorwaarden kunt u meestal vinden op de website van de verkoper of dienstverlener, vaak onderaan de pagina of tijdens het bestelproces. Bij fysieke aankopen staan ze soms op de achterkant van de offerte, factuur of in een aparte folder. Bedrijven zijn verplicht om de algemene voorwaarden vóór of tijdens het sluiten van de overeenkomst beschikbaar te stellen, zodat u ze kunt inzien. Als u als consument akkoord bent gegaan met de algemene voorwaarden, bent u in principe gebonden aan de bepalingen die daarin staan. Een verkoper mag echter niet zomaar alles in de algemene voorwaarden opnemen. De wet biedt namelijk bescherming tegen oneerlijke bepalingen via de zogenaamde zwarte en grijze lijsten (artikel 6:236 en 6:237 Burgerlijk Wetboek). De zwarte lijst bevat bedingen die altijd als onredelijk bezwarend worden beschouwd en dus ongeldig zijn. De grijze lijst bevat bedingen die vermoed onredelijk bezwarend te zijn. In dat geval moet de verkoper aantonen dat het beding wel redelijk is. Als een beding uit de algemene voorwaarden in strijd is met deze lijsten, kan het worden vernietigd. U bent daar dan niet aan gebonden, ook al bent u met de voorwaarden akkoord gegaan.
Ja, wanneer u een product koopt, heeft u wettelijk recht op een deugdelijk product. Dit betekent dat het product moet doen wat u ervan mag verwachten. Gaat het product binnen een redelijke termijn kapot, dan heeft u recht op kosteloos herstel, vervanging of teruggave van uw geld, tenzij de verkoper kan aantonen dat u zelf schade heeft veroorzaakt. Daarnaast kan er sprake zijn van verkopersgarantie of fabrieksgarantie. De verkoper of fabrikant kan hierin extra garanties geven, zoals een langere garantietermijn of snellere service. Wat precies onder deze garantie valt en hoe lang die geldt, staat in het garantiebewijs of de algemene voorwaarden. Het is dus altijd goed om deze documenten te bewaren en te controleren.
Bestuursrecht
Als u het niet eens bent met een beslissing over uw toeslag, kunt u eerst contact opnemen met de BelastingTelefoon voor uitleg of hulp. Wilt u officieel bezwaar maken, dan kunt u een bezwaar indienen tegen de beslissing. Bent u te laat met het indienen van bezwaar, dan kunt u een verzoek om herziening doen om de beslissing alsnog te laten bekijken. Als u bezwaar heeft gemaakt en de beslissing blijft ongunstig, kunt u in beroep gaan. In bijzondere situaties kunt u ook een beroep doen op de hardheidsclausule, waarmee u vraagt of er van de regels afgeweken kan worden. Heeft u lang moeten wachten op een reactie, dan zijn er speciale stappen die u kunt nemen. Tot slot kunt u een klacht indienen als u ontevreden bent over de manier waarop uw zaak is behandeld. De Rechtswinkel Schiedam kan u hierbij helpen.
U vraagt een paspoort of identiteitskaart persoonlijk aan bij de gemeente waar u staat ingeschreven. Hiervoor maakt u een afspraak, bijvoorbeeld via de website van uw gemeente of telefonisch. Bij de afspraak neemt u een recente pasfoto mee die voldoet aan de wettelijke eisen, evenals al uw oude reisdocumenten, ook als deze zijn verlopen. De aanvraagkosten betaalt u direct bij de balie. Na het indienen van uw aanvraag kunt u het nieuwe document meestal binnen enkele werkdagen ophalen. Heeft u het reisdocument met spoed nodig? Dan is het vaak mogelijk om een spoedaanvraag te doen. Let op: ook kinderen moeten bij de aanvraag aanwezig zijn.
Als u een verkeersboete heeft ontvangen met de letter M op de brief en u het niet eens bent met de boete, kunt u bezwaar maken door online in beroep te gaan bij de officier van justitie. U hoeft de boete dan nog niet te betalen en moet ook geen betalingsregeling aanvragen. Wilt u liever een brief sturen? Dat kan ook; zorg dan dat uw brief duidelijk uitlegt waarom u het niet eens bent. Bent u het niet eens met de beslissing van de officier van justitie? Dan kunt u verder in beroep gaan bij de kantonrechter.
U kunt bezwaar maken tegen een besluit van de gemeente door een bezwaarschrift te sturen naar de gemeente. Dit moet schriftelijk en binnen 6 weken nadat het besluit bekend is gemaakt. In uw bezwaar vermeldt u uw naam, adres, de datum, een duidelijke omschrijving van het besluit waartegen u bezwaar maakt (bij voorkeur met een kopie van het besluit), uw motivatie waarom u het er niet mee eens bent én uw handtekening. Bezwaar maken is kosteloos. Let op: u kunt alleen bezwaar maken tegen besluiten die direct invloed op u hebben, bijvoorbeeld het afwijzen van een bijstandsaanvraag of het verlenen van een vergunning aan een buurman waardoor u nadeel ondervindt. Tegen besluiten met algemene strekking (zoals een gemeentelijke verordening) kunt u geen bezwaar maken. Controleer altijd goed of bezwaar mogelijk is; dit staat meestal onderaan het besluit vermeld. Bij twijfel kunt u contact opnemen met de rechtswinkel voor hulp.